Maastricht tijdelijk centrum van de wereld voor fusie-onderzoek
Publiekslezing en expositie in MECC
Vijfhonderd wetenschappers uit de hele wereld komen van 14 tot en met 18 juni in Maastricht bijeen om hun onderzoek naar fusie te bespreken. Fusie is een interessant - want relatief schoon - alternatief voor de huidige, eindige energiebronnen als gas, aardolie en kernsplijting. Op woensdag 16 juni geeft prof.dr. Niek Lopes Cardozo een publiekslezing met demonstraties over fusie. Hierin legt hij uit hoe het mogelijk is op aarde een energiefabriek te bouwen waarin, bij temperaturen van minstens honderd miljoen graden Celsius, de zon wordt nagebootst. Ook is een expositie met virtual reality show toegankelijk voor publiek.
Met olie en gas kunnen we volgens recente schattingen nog tot halverwege de volgende eeuw vooruit. Kerncentrales zijn omstreden vanwege het kernafval en ook hun brandstof is niet onuitputtelijk.
De noodzaak om alternatieve, relatief schone energiebronnen aan te boren, wordt daarom steeds groter. Windmolens, energie uit biomassa en zonnecellen zijn in ontwikkeling. Maar of die halverwege de volgende eeuw de enorme hoeveelheid energie kunnen leveren die dan nodig zal zijn, is zeer onzeker.
Fusie is een interessante optie omdat de brandstof daarvoor op aarde vrijwel onbeperkt aanwezig is. In een liter water zit genoeg grondstof om net zo veel energie te leveren als de verbranding van 360 liter benzine. Fusie is in verhouding tot fossiele brandstoffen en kernsplijting schoon: er komen geen vervuilende stoffen zoals CO2 bij vrij en er wordt vrijwel geen radioactief afval bij geproduceerd.
Bij fusie versmelten twee atoomkernen tot een zwaardere kern, waarbij energie vrij komt. Hiervoor moet de brandstof een temperatuur hebben van minstens honderd miljoen graden Celsius!
In experimentele fusiereactoren is aangetoond dat het principe van fusie als energiebron werkt. Maar voordat er werkelijk rendabele fusiefabrieken kunnen worden gebouwd, moeten nog enkele grote wetenschappelijke en technologische stappen worden gezet. Hiertoe bundelen onderzoekers uit de hele wereld hun krachten. Hun jaarlijkse conferentie, waarbij vijfhonderd wetenschappers aanwezig zijn, wordt dit jaar georganiseerd door een Belgisch, een Duits en een Nederlands onderzoekinstituut samen. Zij kozen voor de locatie Maastricht in het 'land zonder grenzen' om hun grensoverschrijdende samenwerking, in wetenschappelijk en geografisch opzicht, te onderstrepen.
De drie organiserende instituten zijn het Instituut voor Plasmafysica van het Forschungszentrum Jülich, de Brusselse Ecole Royale Militaire/Koninklijke Militaire School en het FOM-Instituut voor Plasmafysica Rijnhuizen in Nieuwegein. Sinds mei 1996 bundelen zij in het Trilaterale Euregio Cluster (TEC) hun specifieke expertise op het gebied van fusie. In TEC werken negentig wetenschappers en honderdveertig technici uit de drie instituten samen. Het samenwerkingsverband onderhoudt nauwe contacten met tien universiteiten uit de drie landen en speelt zodoende ook een belangrijke rol in het opleiden van jonge mensen op het gebied van fusie.
De publiekslezing wordt verzorgd door prof.dr. Niek Lopes Cardozo, een vooraanstaand fusie-onderzoeker van het FOM-Instituut Rijnhuizen. Hij staat garant voor een toegankelijke, interactieve voordracht die vergezeld zal gaan van de nodige demonstraties. Daarnaast is er een expositie te bezichtigen met onder meer een virtual reality show en een tentoonstelling over de grootste experimentele fusiereactor ter wereld.
De publiekslezing begint op woensdag 16 juni om 20.00 uur in het MECC, Forum 100 in Maastricht, en duurt tot ongeveer 22.00 uur met een pauze halverwege.
De expositie is op woensdag 16 juni vanaf 14.00 uur toegankelijk in het MECC.
Lezing en expositie zijn gratis toegankelijk.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de afdeling Voorlichting van de Stichting FOM, tel. (030) 600 12 18, e-mail: garde@fom.nl.