Waterdamp in de atmosfeer opsporen

Waterdamp heeft een drie keer zo sterk broeikaseffect als koolzuurgas. Daarom is een goed beeld van de aanwezigheid, de verspreiding en de invloed van waterdamp in de atmosfeer van belang. Een onderzoeksproject van het FOM-Instituut voor Atoom- en Molecuulfysica (AMOLF), de Stichting Ruimte-onderzoek Nederland (SRON) en de Vrije Universiteit heeft technieken opgeleverd om informatie over waterdamp af te leiden uit gegevens van satellieten die niet speciaal naar waterdamp kijken. Op 31 oktober a.s. hoopt drs. Rüdiger Lang op dit onderzoek te promoveren.

Het broeikaseffect is een maatschappelijk belangrijk thema, maar zonder broeikaseffect zou de aarde onbewoonbaar zijn. Alleen al de hoeveelheid water in de atmosfeer zorgt ervoor dat de gemiddelde temperatuur op aarde 14 graden hoger is dan wanneer er geen water in de dampkring zou zijn. Omdat de gemiddelde temperatuur op aarde 14 graden Celsius is, zouden grote delen van onze planeet zonder dat water in een ijstijd verkeren. Om het broeikaseffect goed te doorgronden, is informatie over de hoeveelheid water van groot belang. Water komt in de dampkring in drie verschillende vormen voor: als ijskristallen, waterdruppeltjes en gas (waterdamp). Dat maakt de invloed van waterdamp in de atmosfeer complex. Het effect wordt nog versterkt doordat de hoeveelheden water in de dampkring sterk van plaats tot plaats kunnen verschillen. In waarnemingen van een aantal om de aarde draaiende satellieten die de dampkring en het aardoppervlak bekijken, zit informatie over waterdamp verstopt.