FOM en BASF ontwikkelen magnetische materialen voor energiebesparing
Dit is een gezamenlijk PERSBERICHT van de Stichting FOM en BASF
Utrecht (NL) – De Stichting FOM en BASF The Chemical Company starten een gezamenlijk onderzoek op het gebied van magnetocalorische materialen. Dit is een nieuwe groep koelmaterialen die naar verwachting het milieu minder zal belasten dan de koelmaterialen die vandaag de dag gebruikt worden in koelsystemen. Een kwart van ons huidige energieverbruik wordt besteed aan koeling, bijvoorbeeld in koelkasten en airco's. Magnetocalorische materialen zijn een alternatief voor de huidige generatie koelgassen en maken daardoor energiezuinigere koeltechnologieën mogelijk. Onderzoekleider prof.dr. Ekkes Brück (Technische Universiteit Delft) stelt zich tot doel de magnetocalorische basisprincipes gedetailleerd in kaart te brengen en materialen met de beste eigenschappen te ontwikkelen. Het onderzoek van FOM en BASF heeft een looptijd van vijf jaar. Het programma wordt uitgevoerd aan de TUDelft en de laboratoria van BASF in De Meern en Ludwigshaven (D).
Magnetische koeling
Een grote doorbraak was de uitvinding door Brück en zijn collega's van een nieuwe klasse van magnetocalorische materialen, een magnetische legering. Deze materialen kunnen een ideaal alternatief zijn voor bovengenoemde koelcyclus: het materiaal warmt op in een magnetisch veld en het koelt af als het veld wordt uitgeschakeld. Door gebruik te maken van permanente magneten kunnen de wetenschappers de warmtepomp zeer energie-efficiënt maken, omdat alleen voor het warmtetransport arbeid verricht hoeft te worden. Dit kan in koelprocessen theoretisch een energiebesparing van vijftig procent opleveren.
Bijkomend voordeel is dat warmtepompen op basis van magnetische koeling relatief klein uitgevoerd kunnen worden. Hierdoor zijn ze ideaal voor huis-, tuin- en keukentoepassingen zoals koelkasten, airco's, koeling van computers en dergelijke. Ze kunnen ook gascompressors vervangen in centrale-verwarmingsystemen.
Nieuw onderzoek
De werking van magnetocalorische materialen blijkt sterk afhankelijk van de structuur op atomaire schaal. Kleine veranderingen kunnen grote gevolgen hebben voor de koeleigenschappen. Binnen het nieuwe onderzoeksprogramma bestuderen Brück en collega's de fundamentele werking van magnetische koeling en zoeken ze naar de optimale samenstelling van de magnetocalorische legering. Ze gaan proberen díe samenstelling te vinden die de beste resultaten geeft met het simpelste productieproces.
Het onderzoek naar nieuwe materialen zal grotendeels worden uitgevoerd aan de vakgroep 'Fundamental Aspects of Materials and Energy (FAME)' van de TUDelft. De onderzoeksafdeling van BASF Nederland B.V. (in De Meern) zal zich parallel richten op de productie van de magnetocalorische materialen en de opschaling hiervan tot op industriële schaal. Momenteel wordt in De Meern een uitgebreid laboratorium ingericht waar de materialen worden gesynthetiseerd; deze zullen met andere industriële partners worden getest in prototypes.
Publiek-private samenwerking
FOM en BASF werken samen in een Industrial Partnership Programme (IPP) van FOM. IPP's zijn onderzoeksprogramma's waarin FOM academische kennis koppelt aan industriële ambities door middel van hoogstaand natuurkundig onderzoek in nauwe samenwerking met het bedrijfsleven. Bedrijven financieren minimaal vijftig procent. Het onderzoek van FOM en BASF heeft een looptijd vijf jaar. Het programma wordt uitgevoerd aan de TU Delft en de laboratoria van BASF in De Meern en Ludwigshaven (D).
Meer informatie bij:
drs. Huub Eggen, Stichting FOM, telefoon +31 (0)30 600 12 08
prof.dr. Ekkes Brück, TU Delft, telefoon +31 (015) 278 31 58
drs. Bennie Reesink, BASF, telefoon +31 (0)30 666 93 56
Informatie over het nieuwe onderzoekprogramma is te vinden op /live/onderzoek/onderzoeksprogrammas/artikel.pag?objectnumber=69960
Over BASF
BASF Future Business GmbH, een 100% dochtermaatschappij van 'BASF SE', opgericht in april 2001, heeft het doel marktsegmenten binnen te gaan met bovengemiddelde groei die bovendien buiten de huidige activiteiten van BASF liggen. Het bedrijf richt zich op chemie gebaseerde nieuwe materialen, technologieën en systeemoplossingen. BASF Future Business GmbH besteedt research uit bij BASF R&D-afdelingen en werkt samen met start-up bedrijven, industriële partners, universiteiten en potentiële afnemers. Verdere activiteiten bestaan uit acquisities, het starten van joint ventures en het ter beschikking stellen van venture capital via dochtermaatschappij BASF Venture Capital GmbH. Verdere informatie over BASF Future Business is beschikbaar via www.basf-fb.de.
BASF 'The Chemical Company' is een wereldwijd toonaangevend chemieconcern. Haar portfolio gaat van olie en gas tot chemicaliën, plastics, performance producten, agro-producten en fijnchemicaliën. Als een betrouwbare partner helpt BASF haar klanten in werkelijk alle industrietakken succesvoller te zijn. Met haar hoogwaardige producten en intelligente oplossingen speelt BASF een belangrijke rol in het vinden van antwoorden op globale uitdagingen zoals klimaatbescherming, energie-efficiëntie, voeding en mobiliteit. BASF heeft meer dan 95.000 medewerkers en had in 2007 omzet van bijna € 58 miljard. Aandelen BASF worden verhandeld op de aandelenbeurzen van Frankfurt (BAS), London (BFA) en Zürich (AN). Verdere informatie over BASF is beschikbaar op www.basf.com.
Over FOM
De Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie (FOM) bevordert fundamenteel natuurkundig onderzoek in Nederland. Activiteiten van FOM komen het algemeen belang ten goede, in het bijzonder dat van het hoger onderwijs en het bedrijfsleven. Met circa negenhonderd medewerkers en een omzet van tachtig miljoen euro voert FOM natuurkundig toponderzoek uit binnen vier instituten en 165 werkgroepen aan Nederlandse universiteiten. Voor samenwerking met industriële onderzoekers (Industrial Partnership Programmes) heeft FOM een budget van 3 miljoen euro per jaar beschikbaar. Meer over FOM op www.fom.nl.