NWO investeert in Virgo-detector en apparaten voor nano-onderzoek
Nikhef heeft voor het onderzoeksproject Advanced Virgo een NWO-groot subsidie in de wacht gesleept van 2 miljoen euro. FOM-werkgroepleider prof.dr. Bert Koopmans krijgt 1.950.000 om een faciliteit te bouwen voor de productie, analyse en behandeling van atomaire structuren. Prof.dr. Paul Koenraad ontvangt 1.569.00 euro voor een microscoop waarmee de chemische structuur van een sample tot op atomair detail te bepalen is. Met het NWO-groot programma investeert NWO in totaal 15,5 miljoen euro in grote apparaten, dataverzamelingen en software.
Gravitatiegolven
Advanced Virgo - Probing the dynamics of spacetime van prof.dr. Jo van den Brand is een hightech project dat door middel van laser-interferometrie hoopt gravitatiegolven – rimpels in de ruimtetijd, voorspeld door Albert Einstein – te kunnen detecteren. Het Frans-Italiaans-Nederlands samenwerkingsverband zal deze observaties gebruiken om het fundamentele karakter van zwaartekracht te onderzoeken, om kosmologische parameters te bepalen, en ook om te speuren naar signalen van de Oerknal. Jo van den Brand: "De NWO-groot subsidie zal Nederlandse wetenschappers in staat stellen om significante bijdragen te leveren aan Advanced Virgo: van optische sensoren met ongekende resolutie tot hightech vibratie-isolatie systemen op femtometer niveau".
Meer informatie over dit onderzoek kunt u opvragen bij Vanessa Mexner (020) 592 50 75 (afdeling communicatie) of prof.dr. Jo van den Brand (Nikhef-projectleider gravitatiegolven).
Nanopen en 3D-microscoop
FOM-werkgroepleider prof.dr. Bert Koopmans gaat een apparaat bouwen waarmee atomen laag voor laag kunnen worden aangebracht. Zo kan hij bijvoorbeeld met een nanopen driedimensionale nanostructuren 'schrijven' op een preparaat. Dat preparaat kan daarna, in dezelfde apparatuur, worden geanalyseerd en behandeld op nanoschaal. Het is wereldwijd uniek dat dit kan in één en dezelfde faciliteit; normaal gebeurt dit in verschillende apparaten, waarbij kans bestaat op vervuiling van het preparaat bij de verplaatsing tussen de apparaten. Prof.dr. Paul Koenraad zal een microscoop ontwikkelen om de chemische structuur van een sample tot op atomair detail te bepalen. Bij de gebruikte techniek, Atom Probe Tomography (APT), wordt de identiteit van specifieke atomen achterhaald door deze met elektrische velden los te maken uit het rooster en naar een detector te trekken. Aan de hand van de vluchttijd wordt de massa en daarmee de identiteit van het atoom bepaald. Op deze manier komt een 3D-reconstructie van het materiaal tot stand.
Koopmans en Koenraad maken deel uit van het nanocluster van Technische Natuurkunde aan de Technische Universiteit Eindhoven. De nieuwe apparatuur biedt de onderzoekers de mogelijkheid een elektronen- en een ionenbundel te combineren voor zowel fabricage als analyse.
NWO-groot
De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) investeert met het programma Investeringen NWO-groot 15,5 miljoen euro in grote apparaten, dataverzamelingen en software. Met dit programma financiert NWO grote wetenschappelijke projecten, waarbinnen wetenschappers uit heel Nederland samenwerken, vaak ook met internationale partners. NWO ontving 28 aanvragen voor het programma Investeringen NWO-groot. De aanvragen zijn door een adviescommissie met wetenschappers uit verschillende disciplines beoordeeld. Zeven projecten hebben dit jaar een subsidie ontvangen.