Twee ERC-subsidies voor fysisch onderzoek naar het celskelet
FOM-werkgroepleider prof.dr. Casper Hoogenraad ontvangt van de European Research Council een Consolidator Grant van twee miljoen euro voor onderzoek naar de ontwikkeling van het skelet van zenuwcellen. Prof.dr. Marileen Dogterom en prof.dr. Anna Akhmanova, ook beiden FOM-werkgroepleider, ontvangen samen een ERC Synergy grant van ruim zeven miljoen euro voor hun project 'MODELCELL: Building a Model Cell to Achieve Control of Cellular Organization'. Met de ERC Synergy Grants wil de European Research Council interdisciplinaire samenwerking tussen excellente wetenschappers bevorderen.
Casper Hoogenraad
Hoogenraad en zijn collega's hebben in de afgelopen jaren microscopische technieken ontwikkeld waarmee ze levende zenuwcellen in beeld brengen én manipuleren. Met de ERC-subsidie gaan ze in het bijzonder kijken naar de organisatie van microtubuli: buisvormige eiwitstructuren die het skelet vormen van een cel. Dit doen ze tijdens verschillende stadia van zenuwcel-uitgroei, zodat ze uiteindelijk kunnen achterhalen hoe de bouw en organisatie van de microtubuli de ontwikkeling van de zenuwcellen bepalen. Microtubuli zorgen voor het transport van bouwstenen binnen in de cel en spelen daarmee een cruciale rol in de ontwikkeling van alle neurale netwerken in ons lichaam. Hoogenraad: "Als we inzicht krijgen in hoe deze netwerken worden aangelegd, kunnen we ook beter begrijpen waarom het soms misgaat, waardoor ziekten als Alzheimer en ALS ontstaan." Casper Hoogenraad is hoogleraar Celbiologie aan de Universiteit Utrecht.
Marileen Dogterom en Anna Akhmanova
Akhmanova en Dogterom proberen de interne organisatie van cellen te begrijpen en te manipuleren, om uiteindelijk processen zoals celbeweging en celdeling te kunnen sturen. "Als we cellen willen sturen, bijvoorbeeld om kunstmatige organen te kweken of bij de behandeling van kanker, dan moeten we weten hoe zij van binnen werken", licht Akhmanova toe. De onderzoekers kijken op verschillende niveaus naar het skelet van de cel. Ze manipuleren het celskelet door met licht molecuulinteracties die de organisatie van de celskelet beïnvloeden aan of uit te zetten. Anna Akhmanova is werkzaam bij de Universiteit Utrecht. Marileen Dogterom is thans werkzaam bij FOM-instituut AMOLF en vanaf 1 januari 2014 aan de Technische Universiteit van Delft.
In het programma wordt ook samengewerkt met andere onderzoekers die aanvullende expertise inbrengen: prof.dr. Gijsje Koenderink, prof.dr. Bela Mulder en prof.dr. Pieter Rein ten Wolde van het FOM-instituut AMOLF en dr. Lukas Kapitein en prof.dr. Sander van den Heuvel van de Universiteit Utrecht.
Meer informatie
Marileen Dogterom (020) 754 71 35 Nieuwsbericht AMOLF / Nieuwsbericht UU
Casper Hoogenraad (030) 253 45 85 Nieuwsbericht UU
Over het onderzoek van Casper Hoogenraad: interview met Casper Hoogenraad, animatiefilm