FOM kent valorisatiesubsidie toe voor onderzoek naar lensloze microscopen
De Stichting FOM heeft een valorisatiesubsidie toegekend aan een consortium van de Vrije Universiteit, onder leiding van dr. Stefan Witte en FOM-werkgroepleider prof.dr. Kjeld Eikema. Met deze subsidie zullen zij de mogelijkheden van een nieuw type microscoop gaan onderzoeken en de veelbelovende technologie verder ontwikkelen voor andere toepassingen. Binnen LaserLaB aan de Vrije Universiteit ontwikkelden zij een microscoop die kwantitatieve fasecontrastbeelden levert met een resolutie op micrometerniveau. Het bijzondere van deze microscoop is dat hij geen optische componenten, zoals lenzen, bevat. Hierdoor kan de microscoop compact, robuust en goedkoper worden gebouwd. LaserLaB werkt in dit project samen met het bedrijf Optics11. De subsidie van FOM bedraagt 50.000 euro voor materieel budget.
Fasecontrastmicroscopie
Fasecontrastmicroscopie is een essenti ële techniek voor celbiologie en klinische diagnostiek. De ontwikkeling van fasecontrastmicroscopie, in de jaren 1930 geïntroduceerd door Frits Zernike, betekende een revolutie voor onderzoek in life sciences: levende cellen kunnen worden gevisualiseerd door optische faseverschuivingen tussen cellen te detecteren. De tot nu toe gebruikte microscopen, hoewel onmisbaar voor biomedisch onderzoek en klinische diagnostiek, hebben als nadeel dat ze groot zijn en handmatig moeten worden bediend. Daarnaast bevatten ze relatief kostbare optische componenten. De nieuwe microscoop is bovendien beter in staat om de afzonderlijke stadia van celontwikkeling over langere tijd te visualiseren, wat belangrijk is voor het monitoren van de ontwikkeling van ziekte en de effectiviteit van medicijnen bij patiënten.
Witte legt uit: "Doordat we begrijpen hoe licht propageert, kunnen we de lenzen in een microscoop ook simuleren met een computeralgoritme. Hiervoor is het wel nodig dat we, naast de intensiteit van het licht die onze camera meet, ook de fase van het lichtveld kennen. Deze fase blijkt nauwkeurig te bepalen door te kijken naar de verschillen in diffractie van licht met verschillende golflengtes. Dankzij dat inzicht kunnen we nu een kleine microscoop opbouwen die alleen drie kleine lasers en een camera bevat. Omdat de microscoop zo klein is, kun je hem in een stoof zetten om celgroei te volgen. Ook denken we aan compacte, lichtgewicht microscopen voor betaalbare diagnostische beeldvorming op afgelegen locaties".
Valorisatieprojecten bij FOM
FOM stelt extra middelen beschikbaar om kennisbenutting van door FOM gefinancierd wetenschappelijk onderzoek binnen de universitaire werkgroepen te stimuleren, door middel van speciale 'Valorisatieprojecten'. Hiermee geeft FOM een impuls aan de ambitie om met behoud van wetenschappelijke kwaliteit met fundamenteel onderzoek meer bij te dragen aan de Nederlandse kenniseconomie. FOM hecht grote waarde aan benutting van de resultaten van het wetenschappelijk onderzoek. Sinds 2010 kende FOM zes valorisatiesubsidies toe. Kijk voor meer informatie op deze valorisatie-webpagina.
Meer informatie
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met dr. Stefan Witte
LaserLaB, Department of Physics
VU University (Vrije Universiteit) Amsterdam
(020) 598 40 39.