Acht Vidi-subsidies binnen het Gebied Natuurkunde
De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) heeft aan 88 vernieuwende wetenschappers een Vidi-financiering toegekend, waarvan acht binnen het Gebied Natuurkunde: voormalig FOM-oio dr. Alejandra Castro, FOM-onderzoeker dr.ir. Ivo Classen, voormalig FOM-onderzoeker dr. Gary Steele, FOM-groepsleider dr. Ewold Verhagen, dr. Christoph Weniger, dr. Jasper van Wezel, dr. Peter Zijlstra en FOM-groepsleider dr. Jeroen van Zon. Daarnaast zijn er binnen Technologiestichting STW drie Vidi's met een link naar de fysica gehonoreerd: voormalig FOM-oio dr.ir Mark Huijben, dr. Chao Sun en dr. Jan Anton Koster. Met deze subsidie van maximaal 800.000 euro biedt NWO talentvolle onderzoekers de mogelijkheid om een eigen onderzoekslijn te ontwikkelen en een eigen onderzoeksgroep op te bouwen.
Vidi is gericht op excellente onderzoekers die na het promoveren al een aantal jaren succesvol onderzoek hebben verricht. De wetenschappers behoren tot de beste tien à twintig procent van hun vakgebied. Met een Vidi kunnen zij vijf jaar lang onderzoek doen. Vidi is onderdeel van de Vernieuwingsimpuls van NWO, bestaande uit Veni, Vidi en Vici.
Toekenningen binnen het Gebied Natuurkunde:
Gravity as a hologram
Dr. A. (Alejandra) Castro, UvA - Instituut voor Theoretische Fysica
Physics Black holes give rise to a radical possibility: our universe is like a hologram. The goal of the project is to explore the repercussions of holography. The basic question to answer is: how does geometry emerge from a quantum theory?
Kunnen verontreinigingen een fusieplasma in toom houden?
Dr.ir. I.G.J. (Ivo) Classen, DIFFER – Fusiefysica
Het succes van fusiereactoren hangt voor een groot deel af van het onder controle krijgen van een instabiliteit die plotselinge warmteverliezen veroorzaakt. Het is gebleken dat deze instabiliteit beïnvloed wordt door verontreinigingen in het plasma. Dit onderzoek gebruikt zowel een fusiereactor als een plasma-wand-simulator om de effecten van verontreinigingen te verklaren en methodes te vinden om instabiliteit te vermijden.
Listening to quantum sound
Dr. G.A. (Gary) Steele, TUD - Quantum Nanoscience
In quantum mechanics, objects move in counterintuitive ways: quantum footballs can 'tunnel' through walls while classical footballs always bounce back. Here, new experiments will listen to the quantum sounds of carbon nanostrings and nanodrums, exploring quantum motion and its applications.
Kijken naar een kwantumstemvork
Dr. E. (Ewold) Verhagen, AMOLF - Center for Nanophotonics
Ook 'grote' objecten – die bestaan uit vele atomen – zouden een extreem kleine 'kwantumbeweging' moeten uitvoeren. Door met laserlicht heel snel en precies de positie van een trillend bruggetje op een chip te bepalen, gaan de onderzoekers de kwantumtrillingen van het bruggetje bekijken en zelfs beïnvloeden.
Shedding light on dark matter
Dr. C. (Christoph) Weniger, UvA - Physics
The Universe is dominated by dark matter, a puzzling substance that is not made of anything we know. I will use telescopes and particle colliders to search for telltale signs of dark matter and figure out what it is.
Spiraalvormige elektronen worden supergeleidend
Dr. J. (Jasper) van Wezel, UvA - Instituut voor Theoretische Fysica
De elektronen in sommige metalen kunnen zodanig met elkaar samenwerken dat ze allemaal tegelijk de vorm van een kurkentrekker aannemen. De elektronen zien er dan uit als links- of rechtsdraaiende spiralen. Dit onderzoek gaat bekijken welke rol zulke spiraalvormige elektronen spelen in de formatie van supergeleiders: metalen die, als je ze afkoelt, elektrische stroom kunnen geleiden zonder weerstand.
Nano-goud belicht individuele enzymen in een levende cel
Dr. P. (Peter) Zijlstra, TU/e - Molecular Biosensors
Enzymen reguleren biochemische processen in een cel. De onderzoekers gaan een klein gouden nanodeeltje gebruiken om de biochemische activiteit van een enkel enzym te bestuderen.
Hoe ontcijferen cellen zonder fouten ruizige signalen?
Dr. J.S. (Jeroen) van Zon, AMOLF - Systems Biophysics
In het embryo moet iedere cel het juiste celtype kiezen op basis van moleculaire signalen die vaak willekeurige variatie vertonen. De onderzoekers gebruiken nieuwe microscopietechnieken en informatietheorie om te begrijpen hoe zulke 'ruizige' signalen toch tot extreem betrouwbare celtypekeuzes leiden.
Fysische toekenningen binnen STW:
Spontane vorming van complexe batterijen
Dr.ir. M. (Mark) Huijben, UT - Anorganische Materiaalkunde
Batterijen spelen een belangrijke rol in de huidige energieopslag, maar voldoen nog niet aan onze wensen. De onderzoekers gaan de interne verbindingen verbeteren door middel van complexe, driedimensionale structuren. Deze vormen zich door zelforganisatie spontaan uit de losse onderdelen.
Efficiënte organische zonnecellen
Dr. L. J. A. (Jan Anton) Koster, RUG – Photophysics and Optoelectronics
Organische zonnecellen zijn een veelbelovend, nieuw type zonnecel. Om ze commercieel toe te kunnen passen moet hun efficiëntie worden verbeterd. Daarom gaan de onderzoekers uitzoeken hoe het weglekken van ladingen in zulke zonnecellen kan worden onderdrukt.
Het verminderen van door turbulentie veroorzaakte wrijving
Dr. C. (Chao) Sun, UT - Technische Natuurkunde
Meerfasenstromingen met deeltjes of belletjes zijn komen overal voor, vooral in industriële toepassingen. Deze systemen lijden grote verliezen door wrijving die wordt veroorzaakt door turbulentie. Het doel van dit project is het fysische mechanisme van wrijvingsvermindering met bellen, druppen, en deeltje te begrijpen, wat mogelijkheden biedt om de huidige industriële processen te verbeteren.
Meer informatie
Over de vernieuwingsimpuls
Alfabetische lijst met alle toekenningen