KNAW kiest 16 nieuwe leden
De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) heeft zestien nieuwe leden gekozen. Daarvan zijn elf leden toegetreden tot de afdeling natuurkunde, waaronder Nynke Dekker, Renate Loll, Huib Bakker, Hans Kuipers, Anna Akhmanova en Joost Reek.
Nynke Dekker is vice-voorzitter van het Uitvoerend Bestuur van FOM. Zij is hoogleraar moleculaire biofysica aan de TU Delft, en werkt op het snijvlak van natuurkunde en biologie: ze doet onderzoek naar de fysische eigenschappen van biologische moleculen. Dekker kijkt bijvoorbeeld naar het mechanisme van celreplicatie in levende bacteriële cellen. Met door haarzelf ontworpen instrumenten die op nanoschaal kunnen meten, zoals de magnetische torsiepincet, kan ze ook experimenten doen om de werking van eiwitten die de draaiing van DNA beïnvloeden te bestuderen. Een beter begrip van wat zich op moleculair niveau in de cel afspeelt is op termijn cruciaal voor het ontwikkelen van nieuwe medicijnen. Dekker heeft een brede invloed in de wetenschappelijke wereld.
Renate Loll zit in de Raad van Bestuur van FOM. Zij is hoogleraar theoretische fysica aan de Radboud Universiteit Nijmegen, en werkt aan een wiskundige beschrijving van ruimte en tijd die een antwoord kan geven op vragen als 'waarom heeft ruimte drie dimensies en tijd maar één?'. Uiteindelijk wil ze ruimte en tijd kunnen afleiden uit één fundamentele wet. Om dat te bereiken combineert ze natuurkunde met wiskunde. Met computersimulaties bouwt ze modelversies van het universum die ze vergelijkt met de theorieën van Einstein. Zo ontwikkelt ze nieuwe ideeën over kwantumzwaartekracht. Op het gebied van de hoge-energiefysica heeft Loll grote internationale statuur.
Huib Bakker werkt als hoogleraar spectroscopie aan de Universiteit van Amsterdam en het FOM-instituut AMOLF. Hij is wereldwijd bekend als expert in het onderzoek van eigenschappen van water en ijs. Bakker ontwikkelde een bijzondere infraroodtechniek die het mogelijk maakt de beweging en interactie van watermoleculen te bepalen. De nieuwe inzichten die dat opleverde over het gedrag van watermoleculen vinden hun toepassingen in de voedingsindustrie, energieopslag en bij waterzuivering.
Hans Kuipers is FOM-werkgroepleider en hoogleraar multiscale modeling of multiphase flows aan de Technische Universiteit Eindhoven. Hij werkt aan begrip van stromingen die uit meerdere fasen bestaan, zoals vloeistof-gas of gas-vast. Met zeer geavanceerde computersimulaties ontwikkelt Kuipers nauwkeurige modellen voor nieuwe chemische reactoren in de procesindustrie om onder meer synthetische brandstoffen, kunstmest, waspoeder, polymeren en een groot aantal andere producten op grote schaal te produceren. Zijn werk geniet wereldwijde faam.
Anna Akhmanova is FOM-werkgroepleider en hoogleraar celbiologie aan de Universiteit Utrecht. Ze is een zeer creatieve onderzoeker op het gebied van de celbiologie van het cytoskelet. Ze gebruikt hypermoderne technieken om in cellen te kijken, vooral naar de beweging van celonderdelen en de infrastructuur van de cel die nodig is voor het transporteren van informatie en bouwstoffen. Als het transport in een cel verstoord raakt, kunnen neurodegeneratieve ziekten als Alzheimer ontstaan. Akhmanova's onderzoek naar de interne organisatie van de cel staat internationaal hoog aangeschreven.
Joost Reek is FOM-werkgroepleider en hoogleraar supramoleculaire katalyse aan de Universiteit van Amsterdam. Hij houdt zich bezig met de ontwikkeling van supramoleculaire concepten in de katalyse. Daarbij laat hij zich inspireren door voorbeelden uit de natuur. Zijn werk op het gebied van de katalyse krijgt wereldwijd wetenschappelijke erkenning én het heeft commerciële potentie. In 2013 ontving hij een ERC Advanced Grant voor zijn onderzoek naar katalyse geïnspireerd op de natuur.
Leden van de KNAW zijn vooraanstaande wetenschappers uit alle disciplines. Jaarlijks kiezen de Akademieleden de nieuwe leden op grond van geleverde wetenschappelijke prestaties.
De volledige lijst van nieuwe leden is te vinden op de website van de KNAW.