FOM & de Nationale Wetenschapsagenda
De Nationale Wetenschapsagenda bestaat uit 140 grote wetenschappelijke vragen. Deze vormen het fundament voor 'routes' die nieuwe verbindingen over de gehele onderzoekketen mogelijk maken. In 2015 zijn de vragen en routes tot stand gekomen en aan minister Bussemaker (OCW) overhandigd. Het kabinet heeft besloten de zestien routes – weliswaar 'exemplarisch' – als uitgangspunt te nemen bij vervolgafspraken over de implementatie van de Wetenschapsagenda in het wetenschapsbeleid. Eerst zijn nu de onderzoekers en onderzoeksinstellingen aan zet: zij gaan de routes verder uitwerken. Bent u nog niet betrokken bij een route of workshop en ziet u wel aanknopingspunten, meldt u dan aan bij de contactpersonen van de route of mail naar nwa@fom.nl.
Op dit moment formeren de zestien routes zich. Doel is om via brede workshops te verkennen wat de nieuwe verbindingen en mogelijkheden voor nieuw veelbelovend onderzoek binnen de route zijn. Elke route heeft één of enkele trekkers, die aan de slag zijn gegaan om het 'veld' te organiseren. De workshops vinden dit voorjaar plaats. De trekkers gebruiken de input bij het uitwerken van de routes en zullen voor de zomer de plannen weer aan de politiek aanbieden.
In januari is er door werkgroepleiders, instituutsdirecteuren en anderen op de maandagavond voor het congres Physics@FOM Veldhoven uitvoerig over de betekenis van de NWA voor de fysica gesproken. Afgelopen week heeft het Uitvoerend Bestuur de actuele ontwikkelingen verder besproken. Het UB vindt het belangrijk om de komende tijd actief speciale aandacht te schenken aan de volgende thema's die nu niet expliciet in een route zichtbaar zijn: duurzame energie, quantumfysica/-technologie, nanofysica/-technologie, bouwstenen van leven, en materiaalwetenschappen.
Contactpersonen voor huidige voorbeeldroutes en nieuwe onderwerpen
Algemene vragen kunt u stellen via nwa@fom.nl. Voor specifieke vragen voor een van de routes of onderwerpen kunt u de contactpersonen hieronder raadplegen.
- Voor de voorbeeldroute nummer 5 'Bouwstenen van materie en fundamenten van ruimte en tijd' is Stan Bentvelsen (Nikhef) trekker. Contactpersoon op het FOM-bureau is Job de Kleuver. Een eerste workshop staat gepland voor 22 maart in Amsterdam. Op de Nikhef-website vindt u meer informatie over deze workshop.
- Voor de voorbeeldroute nummer 9 'Big data verantwoord gebruiken' is Astrid Zuurbier contactpersoon op het FOM-bureau.
- Wim Sinke (ECN, UvA, AMOLF), Richard van de Sanden (DIFFER, TU/e) en Kornelis Blok (TUD, Ecofys) zijn de inhoudelijke trekkers die de vormgeving van een beoogde nieuwe route energietransitie aanvoeren. Organisatorisch wordt het opzetten van de route getrokken door Erik Langereis (DIFFER) met ondersteuning van een projectteam waar Jacqueline Mout (FOM) in participeert. Meer informatie over de beoogde nieuwe route Energietransitie en de geplande workshops is te vinden op: www.nera.nl/route-energietransitie/.
- Leo Kouwenhoven (TUD) en Dave Blank (UT) zijn in 'the lead' wat betreft de combinatie van de onderwerpen quantumfysica/-technologie en nanofysica/-technologie. Op het FOM-bureau zijn de contactpersonen Michiel van den Hout en Pieter de Witte.
- Voor bouwstenen van leven zijn de initiatiefnemers uit de wetenschap om dit onderwerp goed te laten landen Marileen Dogterom en Nynke Dekker (beiden TUD). Sandra de Keijzer is contactpersoon vanuit FOM.
- Albert Polman (AMOLF) is trekker voor het onderwerp materialen. Hendrik van Vuren staat hem voorshands bij als contactpersoon.
Over de Nationale Wetenschapsagenda
Het kabinet heeft in 2014 de kenniscoalitie opdracht gegeven een verbindende agenda voor onderzoek in Nederland te ontwikkelen. Onder leiding van een stuurgroep is daar de afgelopen negen maanden aan gewerkt. Deze Nationale Wetenschapsagenda stimuleert creativiteit en vernieuwing en verbindt partijen en thema's. Door het opstellen van de agenda zijn wetenschap, bedrijfsleven en maatschappij dichter bij elkaar gekomen. Bijna 12.000 vragen, ingediend door betrokken en nieuwsgierige mensen, vormen de basis van de wetenschapsagenda. Daaruit zijn 140 clustervragen gedestilleerd, geïnspireerd vanuit de theorie en de praktijk, met vertakkingen naar uiteenlopende disciplines. Die clustervragen hebben betrekking op belangrijke intersectorale en interdisciplinaire vraagstukken, maar omvatten niet de gehele wetenschap. Alles in de wetenschapsagenda is belangrijk, maar niet alles wat belangrijk is staat in de wetenschapsagenda. Naast de agenda zal er voldoende ruimte moeten blijven voor vrij en ongebonden onderzoek.
De Nationale Wetenschapsagenda voor scholieren
In navolging op de Nationale Wetenschapsagenda zijn ook scholieren speciaal uitgenodigd om vragen te formuleren met behulp van lesmateriaal over wetenschap en het stellen van goede vragen. De lessen zijn bedoeld voor leerlingen uit de hogere klassen van vmbo, havo en vwo. Sinds 29 november kunnen scholen het lesmateriaal gratis gebruiken. De vragen die de leerlingen hebben geformuleerd, staan op de website van de Nationale Wetenschapsagenda voor Scholieren.
Meer weten?
Zie www.wetenschapsagenda.nl voor alle vragen en de routes.
Op YouTube vindt u een filmpje over Nationale Wetenschapsagenda.