Eerste Gender in Physics-Day in Nederland
Het ging vooral over het 'hoe' op de eerste Gender in Physics-dag. Wel of geen verplichte cursus gender awareness? Een boycot voor conferenties met te weinig vrouwelijke hoofdsprekers? Dat er nog veel moet gebeuren om vrouwen in de fysica gelijke kansen te geven, dat stond voor de deelnemers als een paal boven water
FOM neemt deel aan het Europese programma GENERA. GENERA is een project om het aandeel vrouwelijke onderzoekers in de natuurkunde te verhogen met gerichte maatregelen. De deelnemers aan GENERA onderzoeken de beste manier om genderverschillen aan te pakken. FOM organiseerde daarom op 1 november 2016 de eerste Gender in Physics-dag. FOM-er Ans Hekkenberg, ambassadeur van het Technologiepact, gaf de openingslezing. Zij illustreerde in een persoonlijke verhaal over haar studietijd bij natuurkunde de noodzaak van het GENERA-project.
Netwerk
Organisator Sandra Hesping van het GENERA-project: "Wij vinden het belangrijk om te leren van ervaringen uit de praktijk. Deze dag is ook bedoeld om een netwerk te vormen." De GENERA-organisatie wil ook bewustzijn creëren, zorgen dat mensen bewust zijn dat zij zich bij beslissingen bewust of onbewust laten leiden door stereotypen over mannen en vrouwen. De dag was voor wetenschappers, bestuurders en mensen van personeelszaken. Na een ochtend met lezingen gaven de deelnemers in vier workshops het GENERA-team advies.
Top-down
De groep bestuurders het advies om genderbeleid top-down te regelen. "Het moet volstrekt duidelijk zijn dat de bestuurders dit onderwerp belangrijk vinden en er naar handelen", aldus Sijbrand de Jong (RU). Aan zijn faculteit gold voorheen de regel dat minstens één op de vier hoogleraarsbenoemingen een vrouw moet zijn. "Ik herinner me dat vlak nadat de regel was ingesteld, er al drie mannen op rij benoemd waren in mijn faculteit. De vierde zou dus een vrouw worden. Maar we hebben alleen mannelijke sollicitanten, zeiden de leden van de sollicitatiecommissie. De boodschap van de voorzitter van het College van Bestuur, toen De Wijkerslooth, was glashelder: dan zou ik maar snel op zoek gaan naar vrouwelijke kandidaten. Dat heb je nodig. Dan neem je het probleem serieus en dwing je ander gedrag af."
Kritiek was er ook op het GENERA-project. Eric Eliel (UL) vindt het Europese programma veel te ingewikkeld. "We hebben geen tijd om lang te praten over wat het beste Gender Equality Plan is. We moeten gewoon aan het werk."
Verplichte gendertraining
De dag werd besloten met een debat. Felle discussie leverde de stelling 'Een cursus gender awareness zou verplicht moeten zijn voor iedereen'. Mensen gedwongen op cursus sturen, een aanbeveling van de jonge fysici, stuit op weerstand. Maar juist de mensen die niet naar deze cursus willen, hebben het vaak het hardste nodig, was het tegenargument. Andrea Baldi (DIFFER) vond verplichting een uitstekend idee: "Waarom niet? We sturen onze werknemers ook verplicht op veiligheidstraining. Een gendertraining is net zo: het zorgt ervoor dat mensen in een gezonde, veilige omgeving kunnen werken. Ik vind dat we ze dat moeten bieden."
De zaal was ook verdeeld over de stelling 'Conferenties met minder dan 30 procent vrouwelijke hoofdsprekers moeten worden geboycot'. Annalisa Fasolino (RU) was voorstander: "Een goede stok achter de deur." Zou FOM de kosten voor deelname aan zo'n conferentie dan niet moeten vergoeden? Of sponsering intrekken van evenementen met te weinig vrouwen? Petra Rudolf (RUG): "Als een conferentie weinig vrouwelijke sprekers heeft, stuur ik ze een lijst met geschikte kandidaten. Dan hoeft het niet zo ver te komen." Ook hierbij was de consensus dat vooral de bewustwording belangrijk is, niet om hoe je dat precies organiseert.
De bevindingen van de dag werden symbolisch overhandigd aan FOM. Ook in de andere deelnemende landen zal GENERA Gender in Physics-Days organiseren.