NWO-Spinozapremies voor Eveline Crone, Albert Heck, Michel Orrit en Alexander van Oudenaarden

De NWO-Spinozapremie is een eerbewijs en vooral ook een stimulans voor verder onderzoek. NWO kent de Spinozapremies jaarlijks toe aan maximaal vier in Nederland werkzame onderzoekers die naar internationale maatstaven tot de allerbesten van hun vakgebied behoren. Niet alleen doen zij buitengewoon goed onderzoek met grote uitstraling binnen en buiten hun vakgebied. Zij vormen ook een inspiratie voor jongere onderzoekers.

Internationaal vermaarde topwetenschappers
Prof.dr. Eveline Crone, als hoogleraar Neurocognitieve Ontwikkelingspsychologie verbonden aan de Universiteit Leiden, heeft als een van de eersten ter wereld pubers, hun levenswijze en de neurologische processen in hun hersenen systematisch door de jaren heen gevolgd. Met haar vernieuwende inzichten heeft ze richting gegeven aan een heel nieuw onderzoeksveld en vakgenoten omschrijven Crone dan ook als een internationale opinieleider.

Prof.dr. Albert Heck leverde een grote bijdrage aan de wereldwijde doorbraak van het systematisch in kaart brengen van alle eiwitten in menselijke cellen en hun biologische functies met behulp van massaspectrometrie. Deze techniek speelt een belangrijke rol in het huidige onderzoek naar ziekte en gezondheid en daarmee aan nieuwe en betere geneesmiddelen. Heck is als hoogleraar dan ook zowel verbonden aan Scheikunde als aan Farmaceutische Wetenschappen van de Universiteit Utrecht. Hij wordt onder meer geroemd om zijn brede samenwerking met onderzoekers uit andere wetenschapsgebieden en bedrijven, en om zijn unieke vermogen om te innoveren.

Het werk van prof.dr. Michel Orrit (werkgroepleider bij de Institutenorganisatie van NWO (NWO-I) in een FOM-programma) helpt de fysische en chemische processen in levende materie te ontrafelen en draagt bij het opsporen van de oorzaak van ingrijpende ziektes als alzheimer en ebola. Orrit is als hoogleraar Spectroscopie van Moleculen in Gecondenseerde Materie verbonden aan de Universiteit Leiden. Orrit legde de basis voor de single-molecule optica en wordt door vakgenoten wereldwijd beschouwd als een van de leidende en nog steeds vernieuwende onderzoekers op dit gebied.

Prof.dr.ir. Alexander van Oudenaarden (werkgroepleider bij NWO-I in een FOM-programma) wordt door internationale collega's geroemd als een pionier in het nieuwe vakgebied single-cell biology, waarin zij hem als 'world leader' beschouwen. Van Oudenaarden is algemeen directeur en groepsleider bij het Hubrecht Instituut (KNAW), dat nauw samenwerkt met het Universitair Medisch Centrum Utrecht, en hij is hoogleraar Quantitative Biology of Gene Regulation aan de Faculteit Bètawetenschappen en de Faculteit Geneeskunde van de Universiteit Utrecht. Van Oudenaarden doet onderzoek naar de manier waarop cellen in levende wezens netwerken van genen en eiwitten gebruiken om zich te ontwikkelen tot verschillende typen cellen, met hun specifieke eigenschappen en functies.

Commissie
Voor een Spinozapremie worden wetenschappers voorgedragen. Dit jaar ontving de Spinozacommissie 34 voordrachten. Op basis van de voordracht maakt een internationale en wetenschapsbreed samengestelde commissie een shortlist van maximaal acht kandidaten. Per kandidaat gaan commissieleden in gesprek met meerdere buitenlandse deskundigen. Mede op basis van deze gesprekken kwam de commissie dit jaar tot vier wetenschappers die zij bij NWO voordroegen voor de Spinozapremie. Voor de toekenning van een NWO-Spinozapremie telt internationaal erkende wetenschappelijke kwaliteit als belangrijkste criterium. Inclusief de nieuwe laureaten kent Nederland nu 85 Spinozalaureaten.

Uitreiking
De feestelijke uitreiking van de NWO-Spinozapremies vindt plaats op dinsdag 12 september in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag. Tijdens de uitreiking vertellen de laureaten wat hun onderzoek inhoudt en waar ze de premie voor in willen zetten.

Meer informatie
www.nwo.nl/spinozapremie