NWO kent ruim 2 miljoen euro toe aan vernieuwend onderzoek in de Natuurkunde Projectruimte
Het Bestuur van het domein Exacte en Natuurwetenschappen (ENW) van NWO heeft vijf aanvragen in de Natuurkunde Projectruimte gehonoreerd. De Projectruimte maakt kleinschalige projecten mogelijk voor fundamenteel natuurkundeonderzoek met een vernieuwend karakter en wetenschappelijke, industriële of maatschappelijke urgentie.
De volgende vijf voorstellen zijn gehonoreerd (in alfabetische volgorde).
Misvorming van eiwitten en de rol van entropie – S. Abeln (VU)
In een gezonde cel vouwen eiwitten zich op in compacte structuren, waarin regelmatige substructuren te vinden zijn: alpha-helices en bèta-sheets. Bij ziektes, zoals Alzheimer, vouwen eiwitten verkeerd, en plakken ze aan elkaar door diezelfde bèta-sheets. De onderliggende natuurkunde is nog onvoldoende begrepen, en vooral de bijdrage van entropie. In dit project gaan de onderzoekers informatie uit big data en uit ontvouwingsexperimenten gebruiken voor grote computersimulaties om beter zicht te krijgen op de misvorming van eiwitten.
Dynamische faseovergangen voor energiezuinige elektronica – H. Hilgenkamp (UT)
Een gedetailleerde studie van elektronische faseovergangen, zoals de overgang van een isolerende naar een geleidende fase onder invloed van een aangelegde elektrische spanning, wordt vaak bemoeilijkt door defecten in de materialen. Door gebruik te maken van defectvrije supergeleidende nanostructuren kunnen interessante materiaalsystemen, zoals bijv. Mott-isolatoren, worden nagebootst. Daarbij kunnen kristallijne configuraties worden bestudeerd die in echte materialen (nog) niet makkelijk te realiseren zijn. Dit project, waarin experimentele en theoretische studies hand in hand gaan, is van belang voor de ontwikkeling van nieuwe concepten en materialen voor energiezuinige elektronica.
Trajectcontrole voor ultrasnelle collectieve diffusie – A. van Houselt (UT)
Atomen op een vast oppervlak verplaatsen zich normaliter door diffusie: rondreizende atomen springen over de oppervlakteatomen heen. Recent onderzoek wijst uit dat dat miljarden atomen collectief heel veel sneller kunnen bewegen dan volgt uit de diffusietheorie. Dit flitsende onderzoek behelst een trajectcontrole met een bijzondere elektronenmicroscoop .
Antiferromagnetisme – een nieuwe weg naar nanoelectronica – H.J.M. Swagten (TU/e)
In een antiferromagneet is er geen macroscopisch magnetisme door een interne spintextuur van tegengestelde momenten. Dit is een uiterst gunstige eigenschap voor robuuste opslag van data. De voorgestelde experimenten concentreren zich op het gebruik van ultradunne antiferromagneten voor het lezen en schrijven van informatie bij kamertemperatuur. Dit geeft nieuw fundamenteel inzicht in de complexe interactie tussen elektrische spinstromen en nanomagnetische texturen.
Darwin op een chip – W. van der Wiel (UT), P. Bobbert (TU/e)
In dit project gaan de onderzoekers een radicaal nieuwe methode inzetten om schaalbare elektronische circuits te maken, geïnspireerd op het brein . De onderzoekers maken gebruik van wanordelijke, 'ontwerploze' netwerken van nanomateriaal in plaats van standaard elektronische componenten. Met dit materiaal willen zij via kunstmatige evolutie complexe problemen efficiënt oplossen.
Over de Natuurkunde Projectruimte
De Natuurkunde Projectruimte is een van de subsidie-instrumenten waarmee NWO natuurkundig onderzoek financiert. Onderzoekers kunnen doorlopend aanvragen indienen voor de Natuurkunde Projectruimte. NWO behandelt de aanvragen op volgorde van binnenkomst.
Contact
Voor meer informatie over de Natuurkunde Projectruimte kunt u contact opnemen met Anouk de Hoogh, a.dehoogh@NWO.NL.